Thời gian qua Bộ LĐ-TB&XH đã phối hợp với các cơ quan liên quan triển khai nhiều biện pháp để giảm lao động bất hợp pháp tại Hàn Quốc tại Hàn Quốc. Trên tinh thần Chỉ thị số 12/CT-TTg ngày 30/5/2014 của Thủ tướng Chính phủ, nhiều địa phương trên cả nước, nhất là các tỉnh, thành phố có nhiều lao động đi làm việc tại Hàn Quốc đã tích cực tuyên truyền, vận động đến người dân, chính quyền, đoàn thể cơ sở và yêu cầu các gia đình tích cực vận động người thân về nước đúng quy định khi hết hạn hợp đồng lao động. Các đơn vị chức năng của Bộ đã triển khai nhiều hình thức hỗ trợ người lao động hết hạn hợp đồng lao động làm thủ tục hồi hương. Trước khi hết hạn hợp đồng lao động 2 tháng, người lao động nhận được hướng dẫn về thủ tục về nước, nhận tiền bảo hiểm, tiền lương tháng cuối cùng. Sự hỗ trợ này giúp người lao động yên tâm về nước.

Kể từ tháng 11.2013, người lao động đi làm việc tại Hàn Quốc phải ký quỹ lên đến 100 triệu đồng trước khi xuất cảnh. Đây là một chế tài mạnh mà Bộ LĐ-TB&XH áp dụng và đã bắt đầu phát huy tác dụng. Có 48 lao động không đáp ứng được yêu cầu công việc tại nơi làm việc đã tự giác về nước để nhận lại khoản tiền ký quỹ, đây là điều ít thấy so với trước khi áp dụng chế tài này.

Số người bị xử phạt vi phạm hành chính từ 80-100 triệu đồng theo Nghị định 95/NĐ-CP ngày 7.10.2015 của Chính phủ đến nay đã lên đến 1222 người. Chính sách này là biện pháp răn đe về mặt kinh tế và đã có tác động nhất định đến ý thức và trách nhiệm của một bộ phận lớn người lao động, buộc người lao động phải cân nhắc giữa lợi ích, cơ hội khi chấp hành về nước đúng thời hạn với hậu quả của việc ở lại cư trú bất hợp pháp tại Hàn Quốc.

Mặc dù đã có chế tài xử phạt, tuy nhiên để khuyến khích sự tự giác, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người lao động, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 62/NQ-CP ngày 7.9.2015, trong đó thống nhất miễn xử phạt cho những NLĐ đang cư trú trái phép tại Hàn Quốc tự nguyện về nước từ ngày 1.9.2015 đến hết ngày 31.12.2015. Đây là chính sách nhân văn, là cơ hội cho người lao động về nước trong danh dự, không bị xử phạt.

Cơ hội ổn định cuộc sống cho người lao động tại quê hương

Từ khi có chính sách mới về việc miễn xử phạt đến nay, đã có hơn 400 lao động có thời gian cư trú trái phép tại Hàn Quốc tự nguyện về nước.
Anh Nguyễn Văn Thức sinh năm 1983, quê huyện Bình Giang (Hải Dương) làm việc tại Hàn Quốc từ tháng 8.2006, về nước ngày 6.10.2015. Theo lời Thức, thời gian ở Hàn Quốc anh đã rong ruổi qua 6 tỉnh, thành phố của nước bạn. “Lương cơ bản được 1.000 USD/tháng, nếu tích cực tăng ca được khoảng 1700 USD. Thời gian gần đây phía Hàn Quốc truy quét mạnh, mấy người làm cùng bị bắt, nên tôi cũng nơm nớp lo sợ. Dịp này, đọc được thông tin trên mạng Internet, tôi quyết định về. Vì có nghề tiện công nghiệp, tôi sẽ lựa chọn một việc phù hợp tại địa phương để phát triển sự nghiệp, rồi tính chuyện xây dựng gia đình cho đời sống ổn định”.

Hồ Văn Dũng quê ở TP. Vinh (Nghệ An) đi Hàn Quốc từ tháng 11.2010, cư trú bất hợp pháp từ 2014 đến nay, tự nguyện về nước ngày 4.10.2015. Anh cho biết, vì mình đã có quyết định xử phạt theo Nghị định số 95, nhưng vì biết được nếu tự nguyện về nước thì sẽ được miễn nộp phạt nên đã đăng ký để về. Có chút vốn liếng tích luỹ, Dũng quyết định thuê địa điểm ở thị trấn Xuân An mở quán ăn vì em vốn có tay nghề nấu ăn. Dũng cho biết, chính sách tạo điều kiện cho lao động cư trú BHP về nước mà không xử phạt như “cởi trói” cho rất nhiều lao động lâm tình cảnh ở thì khổ mà về thì sợ phạt. “Em về nước thấy rất thoải mái và nhẹ nhõm, bạn bè em đợt này cũng có mấy người về. Chúng em xác định về quê, không thể ở Hàn Quốc mãi như thế này. Dù có tiền cũng là tạm bợ, mất mát cũng nhiều, tương lai không biết thế nào, nhiều người mong tiết kiệm được một khoản tiền rồi về nước làm ăn”, Dũng tâm sự.

Được biết, người lao động trở về từ Hàn Quốc có cơ hội tìm việc làm thông qua chính sách hỗ trợ việc làm do Trung tâm Lao động ngoài nước (Bộ Lao động Thương binh & Xã hội) thực hiện. Trung tâm Lao động ngoài nước phối hợp với các trung tâm dịch vụ việc làm của các địa phương có nhiều doanh nghiệp Hàn Quốc tổ chức các phiên giao dịch việc làm để tạo sự kết nối giữa doanh nghiệp Hàn Quốc với lao động EPS về nước. Những người lao động về nước và không còn nguyện vọng quay trở lại Hàn Quốc, nếu không tự khởi nghiệp thì có thể đăng ký tìm việc qua Trung tâm Lao động ngoài nước.